Hawaiian

 
 

KA ʻIKE ʻOIAʻIʻO NO KE KUI LĀʻAU KOʻOKOʻO

Hiki anei ke hele a maʻi i ke COVID-19 ma muli o ke kui lāʻau koʻokoʻo?

ʻAʻole. ʻAʻohe huna maʻi ola ma nā kui lāʻau koʻokoʻo i ʻāpono ʻia ma ʻAmelika e maʻi ai ʻoe i ke COVID-19. No laila, ʻaʻole hiki i ke kui lāʻau koʻokoʻo ke hoʻomaʻi iā ʻoe i ka maʻi COVID-19. Aʻo ke ke kui lāʻau COVID-19 i ke kahua kūpale o kou kino e hoʻomaopopo a pale aku i ka huna hoʻomaʻi o COVID-19. I kekahi manawa, hoʻokupu kēia kui lāʻau i nā haʻawina maʻi, he piwa paha a pēlā aku.  He mea maʻamau ia a he hōʻailona wale i ka hoʻoikaika ʻia o ke kino e kūpale aku i ka huna hoʻomaʻi o ke Covid-19.

 

Hiki anei ke hele a mākēneki ke kino ma muli o ke kui lāʻau koʻokoʻo no Covid-19?

 ʻAʻole. ʻAʻole hele a mākēneki kou kino ma muli o ke kui lāʻau koʻokoʻo no Covid-19  a pēlā hoʻi ma kahi i  kui ʻia ai, ʻo ka lima  kahi maʻamau. ʻAʻohe mea o ke kui lāʻau  koʻokoʻo no Covid-19  nāna e hoʻokupu i ka  pōʻai mākāneki uila  ma kahi i kui ʻia ai.  ʻAʻohe metala o loko o nā kui lāʻau koʻokoʻo like ʻole no Covid-19.

 

Hiki anei i ke kui lāʻau koʻokoʻo no COVID-19 ke hoʻololi i koʻu DNA?

 ʻAʻole. ʻAʻohe  hoʻololi a pili paha o  ke kui lāʻau koʻokoʻo  Covid-19 i kou DNA ma kekahi ʻano iki.  Hoʻokomo nā ʻano kui  lāʻau koʻokoʻo ʻelua  (ka mRNA me ka  viral vector  hoʻi) i ka haʻawina aʻo (huna  ōewe) no nā hunaola o  ke kino e hoʻokumu i  ka pale ʻana aku i ka  huna hoʻomaʻi Covid 19.  ʻAʻole naʻe komo  iki nā huna ōewe i ka  nukeliu o ka hunaola,  kahi e waiho ai ka  DNA. 

 

Hōʻike ʻia anei ke kūlana “loaʻa” o ke COVID-19 ma ka hōʻike virala ma muli o ke kui ʻia ʻana me ka lāʻau koʻokoʻo no COVID-19?

 ʻAʻole. Me nā kui  lāʻau koʻokoʻo no COVID-19 i ʻāpono a paipai ʻia, ʻaʻohe mea e hoʻokupu ana i ke kūlana “loaʻa” ma  nā hōʻike virala i  hoʻohana ʻia e ʻike i ke kūlana maʻi ou i kēia  manawa. Inā hoʻoulu kou kino i ke kūpale ʻana ma muli o ke kui  ʻia ʻana, hōʻike ʻia paha ka “loaʻa” ma  kekahi o nā hōʻike  hunaola kūpale. Hoʻomaopopo nā hōʻike hunaola kūpale i ka loaʻa ʻē maila o ka  maʻi a me ka loaʻa  paha o kekahi kūlana o  ka hiki ke pale aku i ka  mea hoʻomaʻi.

 

Hiki anei ke hoʻololi ʻia koʻu wā maʻi wahine ma muli o ka pili koke ʻana me kekahi i kui ʻia me ka lāʻau koʻokoʻo no COVID-19?

 ʻAʻole. ʻAʻole hiki ke  hoʻololi ʻia kou wā  maʻi wahine ma muli o  ka pili koke ʻana me  kekahi i kui ʻia me kēia lāʻau koʻokoʻo no  COVID-19. Nui nā me e loli ai ka  wā maʻi wahine, e laʻa  me ka loʻohia, ka loli o  ke kaʻina hana, ka  pilikia me ka moe ʻana, a me  ka loli ʻana o ka ʻai a  ka hana kino paha. ʻO ka palapū kekahi  mea e loli ai ka wā  maʻi wahine. 

Inā ua hāpai au, hiki anei ke kui ʻia me ka lāʻau koʻokoʻo no COVID-19?

ʻAe, hiki ke kui ʻia me  ka lāʻau koʻokoʻo no  COVID-19. E makemake ana paha  ʻoe e kamaʻilio me ke  kauka a me ka hui  mālama olakino paha e  kōkua i kou hoʻoholo  ʻana i ke kui ʻia a me ka ʻole paha. Kōkua paha ia ʻano kūkā  ʻana, ʻaʻole naʻe koi  ʻia no ke kui ʻia ʻana me ka lāʻau koʻokoʻo.  Inā hāpai ʻoe, a ua kui  ʻia me ka lāʻau koʻokoʻo no COVID-19, paipai mākou iā  ʻoe e kau inoa no v–safe, ka papahana ʻīpona a ka CDC e  mālama ana i ke  kipona hō`ike olakino ma hope o ke kui lāʻau  koʻokoʻo. Ua hoʻokumu ʻia ka v-safe  pregnancy registry e  hōʻiliʻili i ka ʻike no ke  olakino o nā mea hāpai i kui ʻia me ka lāʻau koʻokoʻo no COVID-19. 

 

Palekana anei koʻu kui ʻia ʻana me ka lāʻau koʻokoʻo no COVID-19 inā makemake paha au e hānau keiki i kekahi lā o mua aʻe nei?

 ʻAe. Inā ke hoʻāʻo nei  e hele a hāpai a makemake paha e hoʻohāpai i ka  wā e hiki mai ana, hiki  nō ke kui lāʻau koʻokoʻo ʻia nā  mea e makemake ana e lilo i makua mea keiki. ʻAʻole i ʻike ʻia kekahi  hōʻailona pilikia o ke kui lāʻau koʻokoʻo COVID-19 no ke kūlana hāpai, a no ka mōhala ʻana o ka ʻīewe nō hoʻi. Eia hoʻi, ʻaʻohe hōʻailona o ka pilikia ma ka hoʻohāpai ʻana ma muli o nā ʻano like ʻole o nā kui lāʻau koʻokoʻo like, pēlā pū me nā kui lāʻau koʻokoʻo COVID-19. E like me nā kui lāʻau koʻokoʻo like ʻole, ke kālai akahele nei ka poʻe ʻepekema i nā kui lāʻau koʻokoʻo COVID-19 no nā haʻawina pili, a e hōʻike mai ana i nā hua o ia hana ke loaʻa.

 

No ka poʻe hāpai me ka poʻe i hāpai iho nei, ua ʻoi aʻe anei ka hiki ke hele a maʻi kūpilikiʻi i ke COVID?

I loko nō o ka liʻiliʻi o ka hele ʻana a maʻi kūpilikiʻi, ʻoi aʻe ka hiki o ka poʻe hāpai a i hāpai iho nei ke hele a maʻi kūpilikiʻi i ke COVID-19 ke hoʻohālike ʻia me ka poʻe hāpai ʻole. Ma loko nō o ka maʻi kūpilikiʻi, aia ka maʻi e pono ai ka noho ʻana ma ka haukapila, ke keʻena maʻi koʻikoʻi (ICU), ka mīkini hanu a mīkini ʻē aʻe paha e pauma i ka hanu, a me ka maʻi make paha. Eia kekahi, no ka poʻe hāpai i loaʻa i ke COVID-19, ua ʻoi aʻe ka hiki ke hānau koke ma mua o ka wā pono a ʻoi aʻe paha ke kupu ʻana o nā hopena maikaʻi ʻole ʻē aʻe o ke kūlana hāpai, ke hoʻohālike ʻia me nā wāhine hāpai i loaʻa ʻole i ke COVID-19. Inā pono ʻoe e hoʻoholo e pili ana i ke kui lāʻau koʻokoʻo COVID-19 ʻoiai hāpai, e noʻonoʻo i kēia mau mea:

·       Ka nui o kou launa ʻana me ke COVID-19

·       Kou hiki ke hele a maʻi kūpilikiʻi

·       Nā pōmaikaʻi i ʻike ʻia ma nā kui lāʻau koʻokoʻo

·       Ka huina liʻi o ka ʻike hōʻoia e māhuahua nei no ka palekana o nā kui lāʻau koʻokoʻo ma ka wā hāpai

 

 Inā makemake ʻoe e kamaʻilio me kekahi e pili ana i ke kui lāʻau koʻokoʻo COVID-19 i ka wā hāpai, e ʻoluʻolu e ʻimi iā “MotherToBaby”. Mākaukau nā loea “MotherToBaby” e pane i nā nīnau ma ka ʻōlelo Pelekane me ka Paniolo ma o ke kelepona a ma ke kelekiko paha. Lawelawe ʻia ia hana me ka manuahi a me ka malū hoʻi mai ka Poʻakahi-Poʻalima 8am-5pm (hola i ʻaneʻi). No ke kiʻi  ʻana iā “MotherToBaby” e kelepona i ka helu 1-866-626-6847